جمع آوری رول سکه ، مثبت یا منفی؟

بطور کلی به تعداد مشخص سکه که در کاغذ مخصوص ضرابخانه پیچیده شده باشد، در اصطلاح «رول سکه» گفته می شود. به تعداد مشخص رول سکه که در یک کارتن یا جعبه مخصوص ضرابخانه قرار دارد، در اصطلاح «باکس سکه» گفته می شود. در سالهای اخیر و در بین مجموعه داران و فروشندگان سکه ، جمع آوری سکه به صورت رول و باکس باب شده است. لازم است در خصوص این مهم توضیحاتی داده شود.

رول سکه و باکس سکه

حدود 2500 سال است از اختراع اولین سکه ها می گذرد. از همان آغاز تا امروز هدف اصلی تولید سکه قرار گیری در چرخه داد و ستد بوده است. تا به کمک سکه مردم کالاهای خود را با اطمینان خرید و فروش نمایند. با گذر زمان کاربری های دیگری نیز برای سکه ایجاد شد. از نمونه های آن می توان به نقش سکه در اثبات یک حکومت جدید با ضرب سکه اشاره نمود. برای مثال اگر یک پادشاه جدید قدرت را در دست می گرفت از نخستین کارهای اجرایی آن پادشاه ضرب سکه با نام خود در ضرابخانه های حکومتی کشور بود. از کاربری های بسیار مهم سکه، تبلیغات سیاسی، فرهنگی و مذهبی می باشد. سکه وسیله ی مورد نیاز عموم مردم جامعه است و بصورت مداوم مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال هر حکومت اتفاقات مهم سیاسی ، عقاید مذهبی و ریشه های فرهنگی را با درج بر روی سکه در میان مردمان مرزهای حکومتی و حتی فراتر از آن رواج می دهد. 

حدود یک قرن است که کاربری جدیدی برای سکه به وجود آمده است. نام این کاربری جدید «مجموعه داری» می باشد. بنا بر نظرسنجی های به عمل آمده از مجموعه داران سکه مشخص شده اکثر آنها علاقمند به جمع آوری سکه های معاصر می باشند.

تنوع سکه های موجود در چرخه پولی یک کشور انگیزه ای برای جمع آوری سکه در بین کودکان و نوجوانان ایجاد می کند. برای مثال در سالهای اخیر 5 نوع سکه هزار ریالی ضرب شده است که کودکان با جمع آوری آسان آن، راه مجموعه داری آماتوری را پیش می گیرند. در نتیجه تنوع سکه های موجود و دسترسی آسان آن باعث افزایش مجموعه داران خواهد شد. این مجموعه داران نوپا به تدریج به سمت نیمه حرفه ای و یا حرفه ای شدن پیش می روند و تلاش می کنند تا سکه های دوره های پیشین را بصورت تک نمونه و یا همه تاریخ ها تکمیل کنند. با اطمینان می توان گفت بیشتر این مجموعه داران آماتور از سکه های جمهوری اسلامی مجموعه داری را آغاز می کنند. اخیراً مجموعه دارانی به جمع آوری رول سکه گرایش پیدا نموده اند. این اتفاق باعث بوجود آمدن بازاری برای خرید و فروش رول سکه های رایج شده است. در نتیجه سکه های رایجی که می توان با ارزش اسمی آن تهیه نمود به اجبار باید با قیمت هایی بالاتر یا چندین برابر بیشتر از ارزش اسمی آن در بازار خریداری کرد.

هر ساله بنا بر نیاز پول خرد کشور بانک مرکزی اقدام به تولید سکه جدید می نماید. که توزیع آن توسط بانکهای عامل سراسر کشور انجام می پذیرد. همانطور که در بالا بیان شد ، هدف اصلی از تولید و توزیع سکه رفع نیاز پول خرد معادلات روزانه مردم می باشد. چند سالی است که این تعریف کمرنگ شده است. بطوری که سکه های جدید به جای سرازیر شدن در چرخه پولی به انبار فروشندگان سکه های رولی و باکسی روانه می گردد. حتماً شما هم کمبود سکه را در نانوایی ها، بقالی ها، تاکسی ها و ... احساس کرده اید.

از کاربری های دیگری که از سکه بیان شد، تبلیغ است. اهمیت این کاربری امروزه بسیار پر رنگ تر از قرنهای گذشته است. امروزه کشورهای مختلف آداب و رسوم ، مناسبات، مکانهای فرهنگی، تاریخی و مذهبی خود را بیش از پیش بر روی سکه های رایج ضرب می نمایند تا علاوه بر پر رنگ کردن آن در بین مردم خود ، آنها را به مردمان دیگر کشورها نیز معرفی نمایند. در کشور ما نیز چنین سکه هایی ضرب می شود که نظیر آن را می توان به سکه 5000 ریالی هفته وحدت ، سکه 2000 ریالی سند چشم انداز 1404 و سکه 1000 ریالی روز جهانی آمار و ... اشاره نمود. اما سکه های یاد شده دیگر در چرخه پولی یافت نمی شوند و تنها می توان آنها را در آلبوم مجموعه داران و ویترین فروشندگان سکه و اسکناس مشاهده نمود. البته جدای از آنکه تیراژ ضرب این سکه ها نسبتاً کم بوده است، جمع آوری رول آن توسط مجموعه داران و جمع آوری رول و باکس آن توسط فروشندگان سکه و اسکناس باعث این اتفاق بوده است.

یک نمونه مغازه فروش سکه

آیا جمع آوری رول سکه همانند سکه های کلکسیونی مفید است؟

آیا نوسانات قیمت در بین رول سکه ها منطقی است؟

آیا بانکهای عامل، توزیع سکه را برای عموم مردم یکسان انجام می دهند؟

شما می توانید دیدگاه خود را در این خصوص بیان کنید...

سید مهدی موسوی

پایگاه سکه ها - www.sekeha.com