داریوش سوم

داریوش سوم (338 تا 330 پ.م)

 باگواس خواجه، پس از کشتن اردشیر سوم، چنین صلاح دید که فردی را به شاهی برگزیند که هم از خاندان هخامنشی باشد و هم فردی دور از دربار بوده باشد ، تا بتواند خودش زمام امور را در دست داشته باشد. از اینرو داریوش را که از شاخه فرعی خاندان هخامنشی بود ، به قدرزت رسانید ، اما مدتی بعد داریوش حاضر به تمکین از باگواس خواجه نشد ، باگواس که انتخاب خود را اشتباه می دید درصدد بر آمد تا داریوش را نیز به قتل برساند . اما داریوش از قصد او آگاه شد و باگواس را به نزد خود خوانده ، دستور داد تا در حضور او زهری را که تهیه کرده بودند بنوشد . باگواس نیز به ناچار چنین کرد و درگذشت .

در آغاز سلطنت داریوش سوم شورشی در سال 334 پیش از میلاد به وقوع پیوست که داریوش آنرا سرکوب نمود . اسکندر مقدونی در سال 335 قبل از میلاد پس از درگذشت پدرش، فیلیپ دوم  جانشین او گشت و بدون هیچ تردیدی توانست یونان را مجبور کند او را سپهسالار کل یونان بشناسند ، داریوش بعد از درگذشت فیلیپ خیالش از بابت مقدونیه راحت شده بود ، اما چندی نگذشت که با آگاهی از فتوحات اسکندر ، داریوش به فکر جنگ افتاد و خود را آماده ساخت. در بهار 334 پیش از میلاد اسکندر بدون هیچگونه ممانعتی از جانب ایرانیان از تنگه داردانل گذشت و وارد آسیای صغیر شد. اسکندر پس از دو جنگ خونین خود را پیروز دید و خانواده و خیشاوندان شاه را اسیر کرد. او در اخرین نبرد به نام گوگمل در سال 331 پیش از میلاد رخ داد. با دراوایل جنگ به لطف ارابه های داس دار کار به نفع ایرانیان بود اما اینبار نیز اسکندر به قلب سپاه ایران زد و با نیزه گردونه شاه را هدف گرفت، گردونه سرنگون شد ، و سپاهیان پنداشتند داریوش کشته شده اما داریوش به زحمت مجددا" در گردونه نشست ، اما بجای جنگ راه فرار را در پیش گرفت، او عازم سفری بی بازگشت به ماد شد ، درست در همین لحظه سلطنت هخامنشی به پایان رسید ، وگرنه مرگ داریوش در اندکی بعد، تنها در حد پدید آوردن یک صحنه درآماتیک بود وبس . پس از اسکندر رو به سوی پارس نمود و تخت جمشید و گنجینه های عظیم شاهی را تصاحب نمود، سپاهیان اسکندر نیز به درون شهر پارسه ریخته و شروع به غارت و تجاوز و کشتار نمودند ، بسیاری از اهالی شهر با دیدن آن شهر دست به خودکشی زدند و خانه های خود را سوزاندند، گفته می شود در جشنی که بعدا مقدونی ها برگزار کردند یکی از زنان بدکاره آتنی به نام تائیس ، اسکندر را در حال مستی وادار کرد تا کاخ تخت جمشید را به آتش بکشد ، خواه بدینگونه بود خواه اسکندر برای جبران گزشته دست به اینکار زد ، تخت جمشید دیگر کمر راست نکرد ، اما ویرانه های آن همچنان باقی است تا برای برخی مایه عبرت و برای برخی دیگر افسوس شود. اسکندر در سال330 پیش از میلاد برای به چنگ آوردن داریوش به سوی همدان رفت، سرداران خائن داریوش که از آمدن اسکندر خبر دار شدند ، در هراس افتاده ، زخمهای مهلکی به داریوش زدند ، او را در حالت احتضار رها ساخته و گریختند، اسکندر در آخرین لحظات حیات داریوش سوم در حوالی دامغان به بالین او رسید. و بدین شکل سلسله هخامنشی با مرگ داریوش سوم به پایان رسید.

داریوس سوم علاوه بر سکه دريک و شکل، دو دريكی و نيم دريكی نيز ضرب کرده است و نقش روی سكه بيشتر به شکل کماندار پارسی می باشد. به نظر میرسد كماندار شخص شاهنشاه است، و در بعضی از سکه های او کماندار به جاي نيزه خنجر به دست گرفته است. در پشت سكه برای نخستين بار به جاي مربع فرورفته نا منظم دو هلال و برجستگی های موجي شكل يا قسمتی از بدنه كشتی نفر گرديده است. سكه هاي اين شاهنشاه پس از انقراض امپراطوری هختامنشی نيز رايج بوده و گفته شده که تا مدتی ضرب آنها ادامه داشته است.

 این سکه دو دریک را به داریوش سوم نسبت داده اند. وزن حدود 16.65 گرم و نقش کماندار پارسی و پشت او دو حرف یونانی شبیح به A , Y حک شده است.

 این سکه دریک را به داریوش سوم نسبت داده اند. وزن حدود 8.35 گرم و نقش کماندار پارسی و پشت او دو حرف یونانی حک شده است.

با کمی تردید می توان این سکه شکل را به داریوش سوم نسبت داد. وزن حدود 5.51 گرم و نقش کماندار پارسی روی سکه حک شده است.

 سکه یک هشتم شکل با وزن 0.7 گرم و قطر آن 10 میلیمتر است. ممکن است در دوران داریوش سوم ضرب شده باشد. نقش کماندار پارسی روی سکه حک شده است.

با کمی تردید می توان این سکه شکل را به داریوش سوم نسبت داد. وزن حدود 5.6 گرم و نقش کماندار پارسی با خنجری در دست راست روی سکه دیده میشود