بهرام دوم

بهرام دوم (276 – 293 ميلادی)

او در 15 سالگی به شاهی رسيد. احتمالا بيشتر قدرت شاهي در دست كردر بوده و او از خود اختياري نداشته است. مدت شاهي او 17 سال بود. در زمان او كاروس امپراتور روم به ساسانيان حمله كرد و تا نزديكي تيسفون آمد ولي به خاطر شورش سپاهيانش به قتل رسيد و جانشين او ديوكلسين با بهرام پيمان صلح بست و بر پايه آن ارمنستان و بين النهرين در اختيار روم قرار گرفت.

تصوير نيمرخ راست بهرام و افسر شهرياري بالدار كه گويي بر آن قرار گرفته است. از تاجك ها نواري خارج شده است.آرايش مو مجعد است. نوشته روي سكه عبارت« آرياي بغ مزداپرست، خدايگان بهرام شاهان شاه ايران و انيران كه چهر از ايزدان دارد، نقش آتشگاه بر پشت سكه مانند سكه هاي دو پادشاه پيشين و دو پيكره يكي اهورامزدا و ديگري بهرام با افسر شهرياري كه به جهات گوناگون مي نگرند.

در تصاوير مربوط به بالهاي افسر شهرياري برخي به صورت راست و برخي به صورت خم رو به بالا است. بازنمايي دوگانه پادشاه از زمان او آغاز مي گردد. تصوير همسر بهرام نيز با كلاهي بيضي شكل با حاشيه مرواريد دوزي و داراي چنبره هايي بر تاجك ها و پوشش موي سر است. تصوير مظهر ورثرغن بر تاج بهرام دوم وجود دارد. تصوير نيمرخ بهرام با افسر شهرياري بالدار كه در جلوي آن تصوير جانشين با كلاهي كه بخش قدامي اسب بر آن نهده شده ديده مي شود. پرنده اي وحشي بر قدامي كلاه جانشين، تصوير بهرام و همسرش با نقش سگ بر بخش قدامي كلاهي مشهود است. در پشت سكه علاوه بر آتشگاه دو پيكره در دو جهت متفاوت، كه گاه اهورامزدا و ديگري بهرام دوم نمونه اي تاجگذاري از سوي ايزد آناهيتا  و تصوير ميترا با حلقه اي متشعشع ضرب شده است. در زمان بهرام دوم براي نخستين بار بر پشت سكه ها حرف هايي ديده شد كه گمان مي­رود نام ضرابخانه ها باشد. نشانه شاهی بر ستون آتشگاه در سمت چپ یا راست پشت سکه های او دیده می شود. تصاوير بهرام به صورت منفرد و تصوير دوگانه او با همسرش را نخستين سكه هاي او مي توان شمرد، امّا به سبب جدا بودن نوشته ها و اندك بودن نقشها كار مقايسه دشوار است. در سكه هاي او با نشان سكستان شاه نمي توانسته زودتر از سال 283 ميلادي بوده باشد. ديگر نمونه سكه ها را نيز با توجه به نقش برجسته ها تعيين نمود.